Ở Việt Nam, bánh trung thu từ lâu đã trở thành món quen thuộc vào những đêm rằm tháng 8, được mọi người yêu thích thưởng thức. Cho đến nay, không chỉ còn những chiếc bánh trung thu truyền thống đầy ý nghĩa hoài niệm, người ta còn cải tiến, đổi mới và tạo ra những chiếc bánh trung thu hiện đại mới lạ, hấp dẫn.
Bánh trung thu truyền thống gồm hai loại bánh nướng và bánh dẻo có hình dáng tượng trưng cho trời và đất, thường được dâng lên cúng tổ tiên vào đúng đêm rằm. Với vị thơm ngon có lớp vỏ bánh nướng vàng rộm, nhân lạp xưởng, thịt nạc, lạc, vừng,…cùng vị ngọt, dẻo thơm ngon của bánh dẻo, mỗi loại đều được làm với bí quyết cổ truyền, tạo nên hương vị đậm đà riêng biệt trong ngày tết đoàn viên. Bên mâm cỗ trông trăng, được nhâm nhi từng miếng bánh, nhấp ngụm trà xanh đắng dịu và thưởng thức vẻ đẹp lung linh của ánh trăng đêm Rằm tháng 8 chính là nét văn hóa đặc sắc riêng có của dân tộc Việt Nam.
Mục lục
Truyền thống mỗi ngày rằm tháng 8
Tết Trung thu đã trở thành một truyền thống vào mỗi ngày 15 tháng 8 Âm lịch. Và vào ngày này, không thể thiếu mặt bánh Trung thu bên cạnh tách trà. Đây là một nét văn hóa đẹp của người Việt. Như đã biết, Việt Nam cũng như một số nước châu Á khác thờ thần mặt trăng. vào ngày rằm, những người dân lúa nước nghỉ làm để thờ thần trăng. Từ đó về sau, ngày rằm được dùng để phá cổ, rước đèn ông sao. Đây là một phong tục truyền thống cần được giữ gìn và phát huy của dân tộc.
Ngoài Tết Âm lịch thì Tết Trung thu được coi là một lễ tết lớn trong năm. Mọi người trong nhà sẽ bên nhau, ăn miếng bánh, uống miếng trà; và hàn huyên những câu chuyện trong cuộc sống. Và mâm ngũ quả của ngày Tết Trung thu không thể thiếu bánh Trung thu (bên cạnh đó còn có bánh nướng hoặc bánh dẻo).
Bánh nướng ngày xưa có tên gọi là Nguyệt Bính còn bánh dẻo là Bánh Vầng Trăng. Vào ngày rằm tháng 8 cũng là ngày trăng tròn và sáng nhất; người phụ nữ trong gia đình sẽ làm cỗ, gọt trái cây và nhào bột làm bánh. Bánh nướng, bánh dẻo thể hiện tình yêu thương, quan tâm và chia sẻ với gia đình.
Sắc thái bánh trông trăng Việt xưa
Bánh trung thu xưa có vỏ mỏng (khoảng 1cm), được làm bằng bột mì, hương liệu, bọc khối nhân rất ngon và hơi dầu mỡ. Nhân bánh khá đa dạng, có khi là quả trứng muối tượng trưng cho mặt trăng tròn, có khi là sự tổng hòa của hạt sen xay, đậu xanh, nhân thập cẩm (dăm bông, thịt quay, vi yến, dừa, hạt dưa, vỏ quít, ngó sen, bí đao…), bọc lòng đỏ trứng vịt muối, thập cẩm, thơm nức mùi vani, sầu riêng. Bánh có hình vuông (biểu tượng cho trời đất) hoặc hình tròn (biểu tượng cho mặt trăng) đường kính 7 – 10 cm, độ dày khoảng 4-5 cm.
Bánh dẻo thường được nặn thành nhiều hình thù độc lạ khác nhau, có cái lớn như chiếc mâm, có cái nặn thành cá chép, rồng, con vật…Bánh thể hiện hình dáng của mặt trăng, màu trắng biểu tượng “đoàn viên gia đình”, nhất là tình yêu khăng khít của vợ chồng với nhau. Bánh trung thu xưa của người Hà Nội thường ngọt hơn bánh của miền Nam. Khi ăn có cảm giác mềm, thơm và rất ngậy.
Bánh trung thu thời hiện đại
Bánh trung thu thời nay có kích cỡ to hơn, mặt bánh có khắc chữ mang thông điệp tốt lành; có những tiệm làm bánh còn tỉ mỉ hơn khi gắn cả hình người phụ nữ và thỏ con (tượng trưng cho Hằng Nga và Thỏ Ngọc)
Phụ nữ thời hiện đại không những xinh đẹp mà còn rất khéo léo; rất nhiều người tự tay làm bánh cho cả gia đình, bánh được cách tân cả về kiểu dáng, nguyên liệu và nhân. Ngoài nhân trứng muối, nhân thập cẩm, các loại bánh nướng bánh dẻo nhân cà phê; socola, trái cây cũng lần lượt được ra đời.
Để phục vụ nhu cầu của con người thời hiện đại; những năm gần đây còn xuất hiện bánh trung thu dành cho người ăn chay; giá thường đắt hơn rất nhiều so với giá trị thực. Về hình thức được biến tấu rất phong phú; phổ biến là kiểu lợn mẹ và đàn con, cá chép…màu sắc bánh trung thu vàng đều; vỏ mỏng, mềm thơm và không bị chảy nước. Bánh trung thu hiện đại có thể bảo quản được lâu; có khi đến cả tháng nhưng chỉ nên giữ trong 2 tuần; nếu thấy mùi khét thì đừng nên ăn.
Dù là bánh trung thu xưa hay thời hiện đại; thì đều có chung một ý nghĩa về sự đoàn viên trong gia đình. Nếu bạn là người đi làm ăn xa, đến ngày này hãy về với gia đình bởi ở đó có bố mẹ và các con đang trông ngóng.
Trích dẫn từ amthuc365.vn
Nguyễn Nhung
