Mục lục
Nguồn gốc văn hóa ẩm thực Lào
Khi thưởng thức các món ăn của Lào, hầu hết du khách đều cảm nhận được hương vị quen thuộc và vô cùng gần gũi. Hương vị này được đến từ một nền lịch sử văn hóa ẩm thực lâu đời của người Lào. Nếu như du khách có cơ hội khám phá về lịch sử của đất nước triệu voi này sẽ thấy rằng, Lào đã từng là thuộc địa của nhiều nước, cũng chính vì vậy mà nền ẩm thực cho phần bị ảnh hưởng ít nhiều từ các quốc gia đó, cũng như các nước xung quanh như Việt Nam, Thái Lan và Campuchia. Do đó, khi thưởng thức, du khách sẽ cảm nhận được vị cay, ngọt, béo và một chút chua trong các món ăn.
Cũng chính vì sự giao thoa và phát triển đó, mà ẩm thực Lào luôn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ nhưng cũng rất thân thuộc và bình dị. Các món ăn ở đây luôn có những nét quyến rũ riêng biệt của mình dựa trên nền tảng những món ăn có sẵn trước đó.
Truyền thống ăn uống của người Lào
Người Lào thường ăn uống ngay dưới nền nhà chứ khồng bày biện trên bàn ghế cao như các nước phương Tây. Họ thường dọn tất cả các món ăn một lúc. Trong các bữa ăn, người lớn tuổi nhất sẽ ăn trước rồi đến những người thấp tuổi hơn trong gia đình. Cách ăn uống này được hình thành dựa trên quan niệm Piep – nghĩa là cha mẹ, bề trên.
Người ta thường sử dụng cá, cũng như các loài gia súc gia cầm để làm nước dùng cho ngọt nước. Người Lào ngoài những nguyên liệu trên còn sử dụng các loại thịt khác. Đó là thịt của các thú săn rừng nếu hôm đó đi săn bắt được.
Món ăn chủ đạo của người dân Lào chính là gạo. Khi chế biến các món ăn, họ thường sử dụng các loại gia vị gồm gừng, tỏi, me,… cùng các loại ớt cay. Ớt là loại gia vị không thể thiếu trong mỗi món ăn của người Lào. Họ cũng sử dụng đa dạng các loại ớt; từ ớt khô cho đến ớt luộc hoặc ớt chiên giòn,… Vị cay được coi là gia vị quốc dân của Lào. Vì nó giúp người Lào có thêm năng lượng lao động. Vị cay trở thành linh hồn của ẩm thực Lào.
Tùy chỉnh theo vùng miền
Ở mỗi vùng cũng có các món ăn đặc trưng; có các tên gọi khác nhau và được chế biến theo đặc trưng của từng vùng; nhưng không thể không có vị cay của ớt… Một món ăn tiêu biểu của người Lào là sự pha trộn giữa cay và ngọt, được trung hòa thêm thảo mộc. Cá đánh bắt được từ sông, hồ, suối được người Lào chế biến có sự pha trộn của các lọai gia vị thảo mộc. Mắm cá (pa dek) và mắm Cheo gồm da trâu, ớt nướng, tỏi nướng, riềng nướng, đường cùng nhiều gia vị thảo mộc trộn lẫn hoặc mắm Muok gồm lòng cá trộn ớt, sả, củ hành… hầu như nhà nào cũng có và nước mắm (nám pla) được người Lào sử dụng hết sức phổ biến.
Người Lào thường xây dựng bên cạnh nhà mình một vườn rau, trên đó người ta trồng các lọai rau như hành, khoai từ, dưa chuột, đậu ván, củ cải, cần tây, xà lách… Nó là những thứ bổ sung cho bữa ăn hàng ngày của người Lào.
Tập quán ăn uống của người Lào
Khách đến nhà sẽ tuân theo những quy tắc bắt buộc được xem là nét văn hóa rất riêng của mình; khách không được ngồi ăn trong khi những người khác đã đứng dậy. Tập quán của người Lào là luôn chừa lại thức ăn trong đĩa khi đã ăn xong; nếu khách không chừa lại thức ăn; người ta sẽ cho là khách ăn không đủ no chủ nhà sẽ bị mất thể diện. Người Lào rất sạch sẽ đến mức kỹ tính; họ có thói quen rửa tay không chỉ trước mà cả sau bữa ăn.
Các loại thức uống tại Lào
Thức uống: Thức uống của Lào có Lau Lao; Fanthong (gần giống với rượu cần), NamSa (trà pha nhạt), cà phê… Đặc biệt là món dừa nướng. Dừa để nguyên trái nướng vừa phải, lột vỏ rồi ướp lạnh. Nước dừa có vị ngọt và thơm rất lạ, cơm dừa dẻo ăn rất ngon. Nước dừa giúp kích thích vị giác, tăng thêm hương vị cho món ăn.
Nước dừa được tìm thấy hầu hết trong các lọai thức uống; người Lào có thói quen hay pha trộn nước dừa với các lọai thức uống khác. Lau Lao – một lọai rượu nhẹ làm từ cơm nếp lên men uống với chút chanh và Pepsi. Rượu Lào dễ uống, khó say, nhưng khi say không gây nhức đầu. Các thực phẩm dùng để nấu rượu, xôi, cơm… và gia vị của người Lào và không bắt chước được. Theo tập quán, trong các bữa tiệc lễ hội, vài người ngồi uống Lau lao cùng một lúc bằng những cái ống dài hút rượu từ một bình sứ.
Cà phê Lào thì tuyệt vời, đa số được trồng từ cao nguyên Bolovens màu mỡ ở Nam Lào. Người Lào thích uống cà phê đậm và ngọt, vì thế người ta hay cho thêm đường và sữa đặc vào cà phê. Cà phê thường được pha từng ly, uống kèm với một cốc Nam Sa, một thứ Trà Tàu pha nhạt. Lào cũng có thương hiệu bia riêng; bia Lào dễ uống và dễ dàng tìm thấy ở hầu hết quán ăn hay nhà hàng nào trên khắp đất nước.
Trích dẫn từ amthuc365.vn
Nguyễn Nhung
